نکات کلیدی در خواندن جواب سونوگرافی | گروه مشاوران ندای پرتو

اگر نیاز به تفسیر گزارش سونوگرافی خود دارید، تیم متخصصین ما آماده ارائه مشاوره تخصصی به بیماران می باشند. برای مشاوره فوری با گروه مشاوران سونوگرافی ندای پرتو می توانید از طریق بنر زیراقدام نمایید.

سونوگرافی یکی از رایج‌ترین روش‌های تصویربرداری پزشکی است که اطلاعات دقیقی از داخل بدن ارائه می‌دهد. با استفاده از امواج صوتی با فرکانس بالا، تصاویر دقیق از اندام‌ها، بافت‌ها و رگ‌های خونی تهیه می‌شود. خواندن و درک نتایج این تصاویر ممکن است برای عموم دشوار باشد، اما با توجه به نکات کلیدی می‌توان به درک نسبی از وضعیت سلامتی خود دست یافت. در این مقاله، تلاش می‌کنیم نحوه خواندن یک گزارش سونوگرافی را به طور کامل توضیح دهیم.

مشاهده ناهنجاری‌ها

اولین قدم در خواندن جواب سونوگرافی، بررسی هر گونه ناهنجاری یا تغییر در بافت‌ها و اندام‌هاست.

شرح یافته‌ها

در این بخش از گزارش، اطلاعات دقیقی در مورد اندازه، شکل، ساختار، و انسجام اندام‌ها و بافت‌ها ارائه می‌شود. پزشک با توجه به شکل و اندازه که در این بخش ارائه می‌شود، می‌تواند تغییرات غیرطبیعی را شناسایی کند.

اندازه‌گیری‌ها و اعداد

در سونوگرافی، اندازه اندام‌ها و توده‌ها بسیار مهم است. این اعداد معمولاً در میلی‌متر یا سانتی‌متر گزارش می‌شوند و مقایسه آن‌ها با مقادیر طبیعی به شما اطلاعات بیشتری می‌دهد.

نوع بافت

اکوژنیسیته بافت‌ها در سونوگرافی متفاوت است. بافت‌های سخت‌تر مانند استخوان‌ها اکوژنیسیته بیشتری دارند و به صورت نقاط سفید روی تصویر دیده می‌شوند، در حالی که مایعات مانند خون یا کیست‌ها به صورت نقاط تیره نمایش داده می‌شوند.

اکوژنیسیته (Echogenicity)

به توانایی یک بافت در بازتاب امواج صوتی اشاره دارد. بافت‌های مختلف دارای سطح اکوژنیسیته متفاوتی هستند که می‌تواند در تشخیص ناهنجاری‌ها به کار رود.

توده (Mass )

به هر گونه توده غیرطبیعی در بدن اشاره دارد که می‌تواند خوش‌خیم یا بدخیم باشد. تشخیص دقیق‌تر این توده نیاز به آزمایش‌های تکمیلی دارد.

کیست (Cyst)

حفره‌ای پر از مایع که در هر نقطه‌ای از بدن ممکن است ظاهر شود. اکثر کیست‌ها خوش‌خیم هستند اما باید توسط پزشک بررسی شوند.

جریان (Flow)

این اصطلاح به جریان خون در رگ‌ها و عروق اشاره دارد. هرگونه انسداد یا کاهش در جریان خون می‌تواند نشان‌دهنده مشکلات قلبی-عروقی باشد.

هموژن (Homogeneous)

به ساختاری گفته می‌شود که در سراسر تصویر سونوگرافی یکنواخت است و ویژگی‌های مشابهی در سراسر منطقه دارد.

هتروژن (Heterogeneous)

به ساختاری گفته می‌شود که در تصویر سونوگرافی ناهماهنگ و غیر یکنواخت است و ویژگی‌های مختلفی دارد.

کالکشن(Collection)

به جمع شدن مایعات در یک قسمت از بدن اشاره دارد که به صورت آنه‌کوئیک دیده می‌شود.

کلسیفیکاسیون (Calcification)

رسوب کلسیم در بافت‌ها که به صورت نواحی هایپراکوئیک (روشن) دیده می‌شود.

داپلر (Doppler)

سونوگرافی داپلر برای بررسی جریان خون در رگ‌ها و شریان‌ها استفاده می‌شود و به کمک آن سرعت و جهت جریان خون اندازه‌گیری می‌شود.

سیستیک (Cystic)

به ضایعات پر از مایع مانند کیست‌ها اشاره دارد که معمولاً در تصویر سونوگرافی به صورت آنه‌کوئیک (سیاه) دیده می‌شوند.

جامد (Solid)

به ضایعات یا توده‌هایی اشاره دارد که محتوای سلولی متراکم دارند و در سونوگرافی به صورت هایپواکوئیک یا هایپراکوئیک دیده می‌شوند.

میکروکلسیفیکاسیون‌ها (Microcalcifications)

به رسوب‌های کوچک کلسیم در بافت‌ها گفته می‌شود که به صورت نقاط بسیار روشن (هایپراکوئیک) در تصویر سونوگرافی دیده می‌شوند و معمولاً در ضایعات بدخیم مشاهده می‌شوند.

اسپلنومگالی (Splenomegaly)

اصطلاحی است که برای بزرگ شدن طحال استفاده می‌شود و در سونوگرافی از آن برای اندازه‌گیری طحال استفاده می‌شود.

هپاتومگالی (Hepatomegaly)

به معنای بزرگ شدن کبد است و در سونوگرافی اندازه کبد بررسی می‌شود تا تشخیص داده شود.

پریتونیت (Peritonitis)

التهاب صفاق (غشایی که حفره شکم و اندام‌های داخل آن را می‌پوشاند) که ممکن است با تجمع مایعات و عفونت همراه باشد و در سونوگرافی با وجود مایعات آزاد و التهاب مشخص می‌شود.

پلورال افیوژن (Pleural Effusion)

به تجمع مایع بین لایه‌های پرده جنب (پلورا) در ریه‌ها اشاره دارد که در سونوگرافی به صورت مناطق آنه‌کوئیک یا هیپوکوئیک مشاهده می‌شود.

آسیت (Ascites)

به تجمع مایعات در حفره شکمی اشاره دارد که به صورت آنه‌کوئیک در سونوگرافی دیده می‌شود و می‌تواند به علت نارسایی کبد یا بیماری‌های دیگر رخ دهد.

فیبروزیس (Fibrosis)

به افزایش بافت فیبروزی در یک اندام اشاره دارد که ممکن است باعث سخت شدن و از دست دادن عملکرد طبیعی آن اندام شود. این حالت می‌تواند در کبد یا سایر اندام‌ها مشاهده شود.

هایپرتروفی (Hypertrophy)

به افزایش اندازه بافت یا اندام به علت رشد بیش از حد سلولی اشاره دارد. مثلاً هایپرتروفی قلب در سونوگرافی اکوکاردیوگرافی مشخص می‌شود.

دیلاتاسیون (Dilatation )

به گشاد شدن یا بزرگ شدن غیرطبیعی یک ساختار، مانند رگ‌ها یا مجاری صفراوی، اشاره دارد که در سونوگرافی قابل مشاهده است.

کوله‌سیستیت (Cholecystitis)

به التهاب کیسه صفرا اشاره دارد که معمولاً به علت وجود سنگ‌های صفراوی رخ می‌دهد و در سونوگرافی با ضخیم شدن دیواره کیسه صفرا و وجود سنگ‌ها مشاهده می‌شود.

هیدرویورترونفروزیس (Hydroureteronephrosis)

به معنای اتساع (گشاد شدن) کلیه و حالب به دلیل انسداد جریان ادرار است که می‌تواند به علت سنگ کلیه یا انسداد در حالب ایجاد شود.

تفسیر سونوگرافی بارداری شامل استفاده از اصطلاحات و شاخص‌های کلیدی است که به پزشکان کمک می‌کند تا وضعیت جنین و بارداری را ارزیابی کنند. برخی از اصطلاحات مهم در تفسیر سونوگرافی بارداری عبارتند از:

CRL (Crown-Rump Length)

طول سر تا نشیمنگاه: اندازه‌گیری طول جنین از بالای سر تا انتهای بدن (نشیمنگاه). این اندازه‌گیری یکی از دقیق‌ترین روش‌ها برای تعیین سن بارداری در هفته‌های ابتدایی بارداری است.

BPD (Biparietal Diameter)

قطر دو طرفه سر: این اندازه‌گیری فاصله بین دو طرف سر جنین را اندازه‌گیری می‌کند و یکی از شاخص‌های مهم برای تخمین سن جنین و رشد آن است.

FL (Femur Length)

طول استخوان ران: اندازه‌گیری طول استخوان ران جنین که برای تخمین وزن و رشد جنین استفاده می‌شود.

AC (Abdominal Circumference)

محیط شکم: این اندازه‌گیری محیط شکم جنین را بررسی می‌کند و به ارزیابی رشد جنین و وضعیت تغذیه او کمک می‌کند. از این شاخص برای تخمین وزن جنین نیز استفاده می‌شود.

HC (Head Circumference)

محیط سر: محیط کامل سر جنین اندازه‌گیری می‌شود و معمولاً برای بررسی رشد جنین در بارداری‌های پیشرفته استفاده می‌شود.

EDD (Estimated Due Date)

تاریخ تقریبی زایمان: براساس اندازه‌گیری‌های مختلف جنین و تاریخ آخرین قاعدگی مادر، تاریخ تقریبی زایمان محاسبه می‌شود.

EFW (Estimated Fetal Weight)

وزن تخمینی جنین: با استفاده از ترکیبی از اندازه‌گیری‌ها مانند BPD، AC و FL، وزن تقریبی جنین تخمین زده می‌شود که برای بررسی رشد طبیعی جنین مهم است.

GA (Gestational Age)

سن بارداری: سن بارداری براساس اندازه‌گیری‌های سونوگرافی و تاریخ آخرین قاعدگی تخمین زده می‌شود

AFI (Amniotic Fluid Index)

شاخص مایع آمنیوتیک: این شاخص میزان مایع آمنیوتیک اطراف جنین را اندازه‌گیری می‌کند. سطح غیرطبیعی مایع آمنیوتیک می‌تواند نشانه‌ای از مشکلاتی در بارداری باشد.

FHR (Fetal Heart Rate)

ضربان قلب جنین: سونوگرافی میزان ضربان قلب جنین را اندازه‌گیری می‌کند که به‌طور معمول بین ۱۱۰ تا ۱۶۰ ضربان در دقیقه است.

NT (Nuchal Translucency)

شفافیت پشت گردن جنین: در اوایل بارداری (حدود 11 تا 14 هفته)، ضخامت پشت گردن جنین بررسی می‌شود. افزایش NT ممکن است نشان‌دهنده اختلالات کروموزومی مانند سندرم داون باشد.

Cephalic Presentation

قرارگیری سر به سمت پایین: زمانی که جنین در رحم به گونه‌ای قرار گرفته است که سر او به سمت پایین و در نزدیکی دهانه رحم قرار دارد، این وضعیت برای زایمان طبیعی مناسب است.

Breech Presentation

قرارگیری پاها به سمت پایین : به صورت بریچ زمانی که جنین با باسن یا پاهایش به سمت پایین قرار گرفته است، به این حالت بریچ گفته می‌شود. این وضعیت ممکن است نیاز به زایمان سزارین داشته باشد.

Oligohydramnios

کمبود مایع آمنیوتیک: این وضعیت به کاهش غیرطبیعی مایع آمنیوتیک اشاره دارد و می‌تواند نشانه‌ای از مشکلاتی در بارداری باشد.

Yolk Sac

کیسه زرده: در مراحل ابتدایی بارداری (حدود 5 تا 10 هفته)، این ساختار تغذیه اولیه جنین را فراهم می‌کند. وجود یا عدم وجود کیسه زرده می‌تواند نشانه‌هایی از سلامت بارداری اولیه باشد.

خواندن و تفسیر جواب سونوگرافی ممکن است در نگاه اول پیچیده به نظر برسد، اما با درک برخی از اصطلاحات و نکات کلیدی می‌توانید تصویری کلی از وضعیت سلامتی خود به دست آورید. با این حال، تفسیر دقیق این نتایج نیاز به تخصص پزشکی دارد و همیشه بهتر است پس از دریافت جواب سونوگرافی، با پزشک خود مشورت کنید ، تجربه و مهارت پزشک در این بخش نقش مهمی در تشخیص دقیق بیماری‌ها دارد.در مرکز گروه مشاوران رادیولوژی ندای پرتو ، پاسخ به تمامی سوالات مربوط به سونوگرافی و رادیولوژی به‌ صورت سریع و توسط پزشکان متخصص ارائه می‌شود. با خیال راحت سوالات خود را مطرح کنید و از راهنمایی حرفه‌ای پزشکان با تجربه بهره‌مند شوید.